11 Kasım 2018 Pazar

Ön ödemeli satım sözleşmesinde; satıcı edimini yerine getirdiğini ispatlamalıdır.


T.C. YARGITAY 13. HUKUK DAİRESİ E. 2000/11690 K. 2001/35 T. 15.1.2001
ÖZÜ: Davacı ile davalı arasında imzalanan sözleşmede, bedel tamamen ödendikten sonra satım konusu malların teslim edileceği yazılıdır. Sözleşmede belirtildiği üzere bedel ödendikten sonra mallar alıcıya teslim edilecektir. Davacının sözleşmede ve ödeme planında belirtilen ödemeleri yaptığı, uyuşmazlık konusu olmadığına göre bu durumda savunmada olduğu gibi davalının ön ödeme koşullu sözleşme gereğinin yerine getirildiğini, kararlaştırılan ön ödeme miktarının tamamen ödenmesinden sonra malların alıcı davacıya teslim edildiğini, kanıtlaması gerekir. Bedeller ödendikten sonra malların davacıya teslimi ise davada kanıtlanamamıştır. Öyle ise sözleşme hükümleri esas alınarak, davanın kabulüne karar verilmesi gerekir.
DAVA  ve KARAR : Davacı, davalının bayii olan dava dışı ……. Ticaretten taksitle ön ödemeli satış sözleşmesi ile onbir adet ürün satın aldığını, taksitleri tamamen ödediğini, bayinin acze düşmesi nedeniyle ürünleri teslim alamadığını öne sürerek, üretici davalıdan bu ürünlerin dava tarihindeki değeri olan 1.358.700.000 TL.nın ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Davalı, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir.
1-Davacı ile davalının bayii …… Ticaret arasında imzalanan 13.10.1998 günlü sözleşmede, bedel tamamen ödendikten sonra satım konusu malların teslim edileceği yazılıdır. Bu nitelikteki bir satım sözleşmesi ön ödeme koşullu satımdır. Sözleşildiği gibi bedel ödendikten sonra mallar alıcıya teslim edilecektir. Davacının sözleşmede ve ödeme planında belirtilen ödemeleri yaptığı, uyuşmazlık konusu olmadığına göre bu durumda savunmada olduğu gibi davalının ön ödeme koşullu sözleşme gereğinin yerine getirildiğini, kararlaştırılan ön ödeme miktarının tamamen ödenmesinden sonra malların alıcı davacıya teslim edildiğini, davacının bu işlemlerden sonra kendisine teslim edilen malları, bu kez emanet olarak ….. Firmasına teslim edildiğini kanıtlaması gerekir. Bedeller ödendikten sonra malların davacıya teslimi ise davada kanıtlanamamıştır. Öyle ise sözleşme hükümleri esas alınarak, davanın kabulüne karar verilmesi gerekir. Mahkemenin aksine düşüncelerle davanın reddine karar vermesi usul ve kanuna aykırı olup, bozma nedenidir.
2-4077 sayılı tüketicinin korunması hakkındaki kanunun 23.maddesinin 3.fıkrasında, tüketici mahkemeleri nezdinde tüketiciler, tüketici örgütleri ve bakanlıkça açılacak davaların, her türlü resim ve harçtan muaf olduğu belirtilmiştir. Bu hüküm tüketicilerin ve tüketici örgütlerinin kolaylıkla dava açmalarını sağlama amacına yönelik olup, bu nedenle dava açarken bunlar, harçtan sorumlu tutulmamışlardır. Mal ve hizmet sunan satıcıların harçtan sorumlu tutulmamasına ilişkin, yasada bir hüküm yoktur. Dava sonunda dava kabul edildiği takdirde davanın değerine göre davalının harçtan sorumlu tutulması hükmü temyiz ettiklerinde de bunlardan temyiz harcının alınması, harçlar kanununun amir hükümleri gereğidir. Davanın reddi halinde ise, davacılar harçtan muaf oldukları için bunlardan harç alınmaması gerekir.
Mahkemece bu yön gözetilmeden kararı temyiz eden davacıdan harç alınması kabul bakımından yanlıştır ve davacının ödediği temyiz harcının iadesi gerekir.
SONUÇ : Birinci ve ikinci bentlerde açıklanan nedenlerle, temyiz olunan kararın davacı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 15.1.2001 gününde oybirliğiyle karar verildi.