Gümrük ve Ticaret Bakanlığından:
REKLAM KURULU YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam,
Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (1) Bu
Yönetmeliğin amacı; Reklam Kurulunun ve ihtisas komisyonlarının kuruluşu,
görevleri, çalışma usul ve esasları ile sekretarya hizmetleri ve
diğer hususları düzenlemektir.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu
Yönetmelik, 7/11/2013 tarihli ve 6502 sayılı Tüketicinin
Korunması Hakkında Kanunun 63 üncü ve
84 üncü maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu
Yönetmeliğin uygulanmasında;
a) Bakan: Gümrük ve Ticaret Bakanını,
b) Bakanlık: Gümrük ve Ticaret Bakanlığını,
c) Başkan: Reklam Kurulu Başkanını,
ç) Genel Müdür: Tüketicinin Korunması ve
Piyasa Gözetimi Genel Müdürünü,
d) Genel Müdürlük: Tüketicinin Korunması ve
Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğünü,
e) Haksız ticari uygulama: Mesleki özenin
gereklerine uymayan ve ulaştığı ortalama tüketicinin ya da yöneldiği
grubun ortalama üyesinin mal veya hizmete ilişkin ekonomik
davranış biçimini önemli ölçüde bozan
veya önemli ölçüde bozma ihtimali olan her türlü ticari
uygulamayı,
f) Kanun: Tüketicinin Korunması Hakkında
Kanunu,
g) Komisyon: Reklam Kurulu İhtisas
Komisyonunu,
ğ) Komisyon Başkanı: Reklam Kurulu İhtisas
Komisyonu Başkanını,
h) Kurul: Reklam Kurulunu,
ı) Ticari reklam: Ticaret, iş, zanaat veya bir
meslekle bağlantılı olarak; bir mal veya hizmetin satışını ya da
kiralanmasını sağlamak, hedef kitleyi
oluşturanları bilgilendirmek veya ikna etmek amacıyla reklam verenler
tarafından herhangi bir mecrada yazılı, görsel, işitsel ve benzeri yollarla
gerçekleştirilen pazarlama iletişimi niteliğindeki duyuruları,
i) Üye: Reklam Kurulu üyesini,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Reklam Kurulunun
Kuruluş ve Görevleri
Kuruluş
MADDE 4 – (1)
Başkanlığı, Bakanın görevlendireceği ilgili Genel Müdür tarafından
yürütülen Reklam Kurulu;
a) Bakanlığın ilgili genel müdür
yardımcıları arasından görevlendireceği bir üye,
b) Adalet Bakanlığının, bu Bakanlıkta idari
görevlerde çalışan hâkim veya savcılar arasından görevlendireceği
bir üye,
c) Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının
görevlendireceği bir üye,
ç) Sağlık Bakanlığının görevlendireceği
bir üye,
d) Kültür ve Turizm Bakanlığının görevlendireceği
bir üye,
e) Radyo ve Televizyon Üst Kurulunun
görevlendireceği bir üye,
f) Türk Standartları Enstitüsünden
bir üye,
g) Ankara, İstanbul ve İzmir büyükşehir
belediyelerinin kendi aralarından seçeceği bir üye,
ğ) Yükseköğretim Kurulunun, reklamcılık, iletişim
veya ticaret hukuku alanında uzman öğretim üyeleri arasından
görevlendireceği bir üye,
h) Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinin, Türkiye
Medya ve İletişim Meclisi üyeleri arasından görevlendireceği
bir üye,
ı) Türkiye Esnaf ve
Sanatkârları Konfederasyonunun görevlendireceği bir üye,
i) Tüketici Konseyinin Konseye katılan
tüketici örgütü temsilcileri arasından seçeceği bir üye,
j) Reklam verenler derneklerinin veya
varsa üst kuruluşlarının seçeceği bir üye,
k) Reklamcılar derneklerinin veya varsa üst
kuruluşlarının seçeceği bir üye,
l) Türk Eczacıları Birliğinin
görevlendireceği eczacı bir üye,
m) Türk Diş Hekimleri Birliğinin
görevlendireceği diş hekimi bir üye,
n) Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyinin
görevlendireceği doktor bir üye,
o) Türkiye Barolar Birliğinin görevlendireceği
avukat bir üye,
olmak üzere başkan dâhil on dokuz üyeden
oluşur.
Üyelerin nitelikleri
MADDE 5 – (1) Kurul
Başkan ve üyelerinin
aşağıdaki şartları taşıması zorunludur:
a) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak,
b) En az iki yıllık yüksekokul mezunu ya da
denkliği Yükseköğretim Kurulu tarafından kabul edilen yurt
dışındaki öğretim kurumlarından mezun olmak,
c) 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet
Memurları Kanununun 48 inci maddesinin (A) bendinin (5)
numaralı alt bendinde düzenlenen şartları taşıyor olmak,
ç) Kamu haklarından mahrum bulunmamak.
Üyelerin görev süresi
MADDE 6 – (1)
Kurul üyelerinin görev süresi üç yıldır. Süresi bitenler
yeniden görevlendirilebilir veya seçilebilir. Üyelik herhangi bir
sebeple boşaldığı takdirde, boşalan üyeliklere 4 üncü madde
esasları dâhilinde bir ay içinde görevlendirme veya seçim yapılır.
Yeni üye yerine atandığı üyenin kalan süresini tamamlar. Süresi
dolan üyenin görevi, yeni üye görevine başlayıncaya kadar devam
eder.
Kurulun görevleri
MADDE 7 – (1) Kurulun
görevleri şunlardır:
a) Kanunun 61 inci ve 62 nci maddelerinde
belirtilen esaslara uygun olarak ticari reklamlarda uyulması gereken
ilkeleri belirlemek ve haksız ticari uygulamalara karşı tüketiciyi
korumaya yönelik düzenlemeleri yapmak ve Bakanlık aracılığıyla duyurmak,
b) Ticari reklam ve haksız ticari uygulamaları,
(a) bendinde belirlenen ilkeler çerçevesinde incelemek ve gerektiğinde
denetim yapmak,
c) İnceleme veya denetim sonuçlarına göre
Kanunun 61 inci ve 62 nci maddelerinde belirtilen yükümlülüklere aykırı hareket
edenler hakkında Kanunun 77 nci maddesinin onikinci ve
onüçüncü fıkralarında belirtilen idari yaptırımları uygulamak.
(2) İdari para cezaları uygulanırken
aşağıdaki kriterler esas alınır:
a) Radyo ve Televizyon Üst Kurulunca ulusal
yayın lisansı veya yayın izni verilen kuruluşlar aracılığıyla
gerçekleştirilmiş yayınlardaki aykırılıkların ülke genelinde
yapıldığı kabul edilir.
b) Radyo ve Televizyon Üst
Kurulunca kablo, bölgesel ve yerel yayın lisansı veya izni
verilen kuruluşlar ile uydu üzerinden yayın yapan kuruluşlar
aracılığıyla gerçekleştirilmiş yayınlardaki aykırılıkların yerel
düzeyde yapıldığı kabul edilir.
c) Dağıtıldığı illerin nüfusunun
toplamı, ülke nüfusunun en az yüzde yetmişini oluşturan süreli
yayınların ülke genelinde dağıtıldığı kabul edilir.
(3) Kurul, tedbiren durdurma kararı verme
yetkisini Başkana devredebilir. Başkan tarafından reklam veya haksız ticari
uygulama ile ilgili olarak verilen tedbiren durdurma kararı, yapılacak ilk
toplantıda Kurulun onayına sunulur.
(4) Kurul, ticari reklamlarda
uyulması gereken ilkeleri belirlerken ve haksız ticari uygulamalara
karşı tüketiciyi korumaya yönelik düzenlemeleri yaparken; ülke
koşullarının yanı sıra evrensel kabul görmüş tanım ve kurallar
ile gelişmeleri de dikkate alır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Reklam
Kurulunun Çalışma Usul ve Esasları
Başvuru
MADDE 8 – (1) Kurula
başvurular yazılı olarak veya elektronik ortamda yapılır. Başvuru
sahibi gerçek kişinin adı, soyadı ile T.C. kimlik numarası ve
adresini, tüzel kişinin ise unvanı ve adresini içermeyen başvurular
Kurulca değerlendirmeye alınmaz.
(2) Ticari reklama ilişkin
başvurularda şikayet edilen reklamın yayınlandığı mecra,
tarih, şikayetin konusu gibi belirleyici hususlara; haksız ticari
uygulamaya ilişkin başvurularda ise şikayetle ilgili bilgi ve
belgelere yer verilir.
(3) Şikayet edilen reklamın, yazılı ya
da basılı olanlarının asılları dilekçesine eklenir. Eklenecek
nitelikte olmayanların görüntüleri başvuru sahibi tarafından sağlanır.
Toplantı
MADDE 9 – (1) Kurul,
ayda en az bir defa veya ihtiyaç duyulduğu her zaman
Başkanın çağrısı üzerine, Başkan dahil en az on bir üyenin
hazır bulunması ile toplanır. Kurul toplantıya katılanların
salt çoğunluğuyla karar verir. Oyların eşitliği halinde Başkanın oy
kullandığı taraf çoğunluğu sağlar.
(2) Başkanın mazereti nedeniyle toplantıya
katılamaması halinde, Kurula Bakanlık temsilcisi üye başkanlık
eder.
(3) Toplantıya katılamayacak üyeler, geçerli
mazeretlerini toplantıdan önce Başkana yazılı olarak veya
elektronik ortamda bildirirler. Geçerli bir mazereti olmaksızın, arka
arkaya iki toplantıya veya bir yıl içerisinde toplam dört toplantıya
katılmayanların üyeliği kendiliğinden sona erer.
(4) Kurul Başkan ve üyeleri;
kendisinin, üstsoy ve altsoyundan biri ile eşi
ve üçüncü dereceye kadar, bu derece dahil, kan ve kayın
hısımlarının çıkarlarını ilgilendiren hususların görüşülmesine ve
bu konuda yapılacak oylamalara katılamazlar.
Toplantı gündemi ve görüşmenin yenilenmesi
MADDE 10 – (1) Kurulun
toplantı gündemi Başkan tarafından belirlenir.
(2) Aynı toplantıda karara bağlanmış bir
konuya ilişkin görüşme yeniden yapılabilir. Görüşmenin
yenilenmesi önerisi, toplantıda hazır bulunan en
az üç üyenin isteği üzerine Kurul kararı ile
yapılır. Önerinin kabul edilmesi durumunda, konu yeniden görüşmeye
açılır ve karara bağlanır.
Temsil
MADDE 11 – (1) Kurulu
Başkan temsil eder.
İnceleme
MADDE 12 – (1) Kurul
tarafından, gerekli görülen hallerde ilgili kişi, kurum ve kuruluşlardan
yazılı olarak bilgi veya görüş istenir. İlgili kişi, kurum
ve kuruluşların, istenen belgelerin aslını veya
onaylı kopyalarını vermesi zorunludur.
(2) İstenen bilgi ve belgelerin Bakanlığa
iletilmesi için en fazla on beş günlük süre tanınır. Bakanlık gerekli
hallerde bu süreyi uzatabilir.
(3) Kurul, gerekli gördüğü takdirde özel
uzmanlık gerektiren hususlarla ilgili olarak ihtisas
sahibi üniversite, kamu kurum ve kuruluşları veya özel hukuk
tüzel kişileri ile gerçek kişilerin görüşüne başvurabilir.
Kararların uygulanması
MADDE 13 – (1) Kurul
tarafından alınan kararlar Bakanlıkça uygulanır.
Kurul kararlarının açıklanması
MADDE 14 – (1) Kurul
kararları, tüketicilerin bilgilendirilmesi, aydınlatılması ve
ekonomik çıkarlarının korunması amacıyla Bakanlıkça açıklanır.
Başkanın görevleri
MADDE 15 – (1)
Başkanın görevleri şunlardır:
a) Kanun ile Kurula verilen görevlerin
yürütülmesini sağlamak,
b) Gerekli görülen hallerde ticari reklam ve
haksız ticari uygulamalar ile ilgili resen inceleme veya denetim başlatmak,
c) Toplantı gündemini tespit etmek,
ç) Kurul toplantılarına başkanlık yapmak ve toplantıların
gündeme göre yürütülmesini sağlamak,
d) Kurul kararlarının Genel Müdürlüğe
gönderilmesini sağlamak,
e) Sekretarya hizmetlerinin yürütülmesini
sağlamak,
f) Kurul tarafından verilen
yetki çerçevesinde, gerekli görülen hallerde ticari reklam ve haksız
ticari uygulamaları tedbiren durdurmak,
g) Kurul ile ilgili diğer işleri yapmak.
Sekretarya hizmetleri
MADDE 16 – (1) Kurulun
ve ihtisas komisyonlarının sekretarya hizmetleri, Kurul üyesi ilgili
Genel Müdür Yardımcısı ve yeterli sayıda personel tarafından
yürütülür.
(2) Sekretaryanın görevleri şunlardır:
a) Toplantı öncesi gerekli
hazırlıkları yapmak,
b) Toplantı gündemini, yerini ve saatini
toplantıdan önce üyelere bildirmek,
c) Kurulun ve komisyonların dosyalama, evrak ve
arşiv hizmetlerini yürütmek,
ç) Kurul ve komisyonların
toplantı tutanaklarını düzenlemek, başkan ve üyeler
tarafından imzalanmasını sağlamak,
d) İlgili kişi, kurum ve kuruluşlarla
yazışmaları yürütmek,
e) Başkanın vereceği diğer işleri yapmak.
Tutanak
MADDE 17 – (1) Kurul
ve komisyon toplantılarında yapılan görüşmeler ve alınan kararlar bir
tutanakla tespit edilir. Tutanak, toplantıya katılanlar tarafından
imzalanır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
İhtisas
Komisyonları
Kuruluş
MADDE 18 – (1)
Bakanlıkça, Kurulun karar vermesine yardımcı olmak üzere sektörel
alanlarda ihtisas komisyonları kurulur. Komisyonlar, başkan
dahil en az üç en fazla beş kişiden oluşur. Komisyonda görev
yapacak üyeler Kurul tarafından belirlenir.
Üyelerin nitelikleri
MADDE 19 – (1) İhtisas
komisyonu üyelerinin 5 inci maddede belirtilen şartları taşıması zorunludur.
Komisyonların görevleri
MADDE 20 – (1) İhtisas
komisyonları, kendilerine tevdi edilen dosyalar ve gerekli
gördüğü konular hakkında inceleme ve araştırma yaparak görüşlerini bir
raporla Reklam Kurulu Başkanlığına sunar.
Toplantılar
MADDE 21 – (1) İhtisas
komisyonları, ayda en az bir defa veya ihtiyaç duyulduğu her zaman
Komisyon Başkanının çağrısı üzerine toplanır ve toplantıya
katılanların çoğunluğu ile karar verir. Oyların eşitliği halinde
komisyon başkanının oy kullandığı taraf çoğunluğu sağlar.
(2) Toplantıya katılamayacak
komisyon üyeleri, geçerli mazeretlerini toplantıdan önce komisyon
başkanına yazılı olarak veya elektronik ortamda bildirirler. Geçerli
bir mazereti olmaksızın arka arkaya iki toplantıya veya bir yıl içerisinde
toplam dört toplantıya katılmayanların üyeliği kendiliğinden sona
erer.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son
Hükümler
Mali hükümler
MADDE 22 – (1) Bu
Yönetmeliğin uygulanmasından kaynaklanan harcamalar Bakanlık bütçesinden
karşılanır.
(2) Kurul ve ihtisas komisyonu başkan
ve üyelerine ödenecek huzur hakkı ve huzur ücreti ile
buna ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığının uygun görüşü alınarak
Bakanlıkça belirlenir.
Yürürlükten kaldırılan mevzuat
MADDE 23 – (1)
1/8/2003 tarihli ve 25186 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan
Reklam Kurulu Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 24 – (1) Bu
Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 25 – (1) Bu
Yönetmelik hükümlerini Gümrük ve Ticaret Bakanı yürütür.
|
