Gümrük ve
Ticaret Bakanlığından:
TAKSİTLE SATIŞ SÖZLEŞMELERİ HAKKINDA YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1
– (1) Bu Yönetmeliğin amacı, taksitle satış sözleşmelerine ilişkin
uygulama usul ve esaslarını düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1)
Bu Yönetmelik, tüketici ile kurulan taksitle satış sözleşmeleri ile
tüketicinin kira süresi sonunda bir malın mülkiyetini edinme zorunluluğunun
bulunduğu finansal kiralama sözleşmelerini kapsar.
(2) Bu
Yönetmelik hükümleri, katılım bankaları yönünden kar payı dikkate alınarak
uygulanır.
(3)
Tüketicinin taşınır bir malın satış bedelini önceden
kısım kısım ödemeyi, satıcının da bedelin tamamen ödenmesinden
sonra satılanı tüketiciye teslim etmeyi üstlendikleri ve ödeme süresi bir
yıldan daha uzun veya belirsiz olan sözleşmeler
hakkında 11/1/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun
ön ödemeli taksitle satış hükümleri uygulanır.
(4) Kredi
kartı ile yapılan alışverişlere bu Yönetmelik hükümleri uygulanmaz.
Dayanak
MADDE 3
– (1) Bu Yönetmelik, 7/11/2013 tarihli ve 6502 sayılı
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 21 ve 84 üncü maddelerine
dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1)
Bu Yönetmeliğin uygulanmasında;
a) Erken
ödeme: Tüketicinin, satın aldığı mal veya hizmet nedeniyle borçlandığı
toplam miktarı veya bir ya da birden çok taksidi vadesinden önce
ödemesini,
b) Finansal
kiralama sözleşmesi: Tüketiciyle kurulan ve kira süresi sonunda bir malın
mülkiyetini edinme zorunluluğunun bulunduğu sözleşmeyi,
c) Hizmet:
Bir ücret veya menfaat karşılığında yapılan ya da yapılması taahhüt edilen
mal sağlama dışındaki her türlü tüketici işleminin konusunu,
ç) Kalıcı
veri saklayıcısı: Tüketicinin gönderdiği veya kendisine gönderilen bilgiyi,
bu bilginin amacına uygun olarak makul bir süre incelemesine elverecek
şekilde kaydedilmesini ve değiştirilmeden kopyalanmasını sağlayan ve bu
bilgiye aynen ulaşılmasına imkan veren kısa mesaj, elektronik
posta, internet, disk, CD, DVD, hafıza kartı ve benzeri her türlü araç veya
ortamı,
d) Kanun:
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunu,
e)
Komisyon: Ödeme planında, her bir taksit miktarında anapara, faiz ve her
türlü kamusal yükümlülükler haricinde ayrı bir kalem olarak bulunan ve
satıcı veya sağlayıcının gelir olarak tahsil edeceği miktarı,
f) Mal:
Alışverişe konu olan; taşınır eşya, konut veya tatil amaçlı taşınmaz mallar
ile elektronik ortamda kullanılmak üzere hazırlanan yazılım, ses, görüntü
ve benzeri her türlü gayri maddi malları,
g) Ödeme
planı: Taksitle satış sözleşmesinde tüketicinin yapacak olduğu ödemede esas
alınacak taksit, tutar ve vadeleriyle birlikte anapara, faiz, komisyon,
vergi, harç ve benzeri yasal yükümlülükler ile diğer masrafların
ayrı ayrı belirtildiği tabloyu,
ğ)
Sağlayıcı: Kamu tüzel kişileri de dahil olmak üzere ticari veya
mesleki amaçlarla tüketiciye hizmet sunan ya da hizmet sunanın adına ya da
hesabına hareket eden gerçek veya tüzel kişiyi,
h) Satıcı:
Kamu tüzel kişileri de dahil olmak üzere ticari veya mesleki
amaçlarla tüketiciye mal sunan ya da mal sunanın adına ya da hesabına
hareket eden gerçek veya tüzel kişiyi,
ı) Taksit:
Ödeme planında her bir vade için hesaplanan anapara, faiz, komisyon, vergi,
harç ve benzeri yasal yükümlülükler ile diğer masrafların toplamından
oluşan her bir ödeme miktarını,
i) Taksitle
satış sözleşmesi: Satıcı veya sağlayıcının malın teslimi veya hizmetin
ifasını üstlendiği, tüketicinin de bedeli kısım kısım ödediği
sözleşmeyi,
j) Taksit
vadesi: Ödeme planında belirtilmiş olan taksitlerin ödeneceği tarihi,
k)
Tüketici: Ticari veya mesleki olmayan amaçlarla hareket eden gerçek veya
tüzel kişiyi,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Sözleşmenin Şekli ve Zorunlu İçeriği
Sözleşmenin
şekli
MADDE 5
– (1) Taksitle satış sözleşmesinin yazılı şekilde kurulması ve
sözleşmenin bir örneğinin kağıtüzerinde veya kalıcı veri saklayıcısı
ile tüketiciye verilmesi zorunludur. Tüketicinin daha sonraki tarihlerde
talep etmesi halinde ücret talep edilmeksizin bir defaya mahsus olmak üzere
sözleşmenin bir örneği tüketiciye verilir. Taksitle satış sözleşmesi en az
on iki punto büyüklüğünde, anlaşılabilir bir dilde, açık, sade ve
okunabilir bir şekilde düzenlenir.
(2)
Taksitle satış sözleşmesi yazılı olarak kurulmadıkça geçerli olmaz. Geçerli
bir sözleşme yapmamış olan satıcı veya sağlayıcı, sonradan sözleşmenin
geçersizliğini tüketicinin aleyhine olacak şekilde ileri süremez.
Sözleşmenin
zorunlu içeriği
MADDE 6 – (1)
Taksitle satış sözleşmelerinin aşağıdaki bilgileri içermesi zorunludur:
a)
Tüketicinin adı, soyadı ve iletişim bilgileri.
b) Satıcı,
sağlayıcı veya kiralayanın isim, unvan, açık adres, telefon ve varsa diğer
iletişim bilgileri.
c)
Sözleşmenin düzenlendiği tarih.
ç) Malın
veya hizmetin teslim veya ifa tarihi.
d)
Sözleşmeye konu mal veya hizmet.
e) Malın
veya hizmetin tüm vergiler dahil Türk Lirası olarak peşin fiyatı.
f) Malın
veya hizmetin tüm vergiler dahil Türk Lirası olarak taksitle
satış fiyatı.
g)
Tüketicinin cayma hakkının olduğu ve bu hakkın hangi sürede ve nasıl
kullanılacağı.
ğ) Ödeme
planı.
h)
Tüketicinin erken ödemede bulunma hakkı ile satıcı veya sağlayıcı
tarafından faiz veya komisyon alınmışsa, ödenen miktara göre faiz ve
komisyon indirimi talep etme hakkı olduğuna ilişkin bilgi.
ı) Faiz
miktarı, faizin hesaplandığı yıllık oran ve sözleşmede belirlenen faiz
oranının yüzde otuz fazlasını geçmemek üzere gecikme faiz oranı.
i)
Tüketicinin temerrüde düşmesinin hukuki sonuçları.
j)
Tüketicilerin uyuşmazlık konusundaki başvurularını tüketici mahkemesine
veya tüketici hakem heyetine yapabileceklerine dair bilgi.
(2) Kira
süresi sonunda bir malın mülkiyetini edinme zorunluluğunun bulunduğu
finansal kiralama sözleşmelerinde, bu maddenin birinci fıkrasına ek olarak
aşağıdaki bilgilerin de sözleşmede yer alması zorunludur:
a) Malın
tüketicinin zilyetliğine geçmesini sağlayacak koşullar,
b) Sözleşme
süresi sonunda mal tüketicinin mal varlığına hemen intikal etmeyecekse
intikali sağlayacak koşullar,
c)
Sözleşmede öngörülmüşse satış bedeli alacağının devrine ilişkin anlaşma
kayıtları,
ç) Tüketici
ile bir sigorta sözleşmesi kurulması öngörülmüşse, malın kimin tarafından
sigorta ettirileceği ile sigorta sözleşmesine ilişkin bilgiler.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Cayma Hakkının Kullanımı ve Sonuçları
Cayma hakkı
MADDE 7 – (1)
Tüketici, yedi gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart
ödemeksizin taksitle satış sözleşmesinden cayma hakkına sahiptir.
(2) Cayma
hakkı süresi, hizmet ifasına ilişkin sözleşmelerde sözleşmenin kurulduğu
gün; mal teslimine ilişkin sözleşmelerde ise tüketicinin veya tüketici
tarafından belirlenen üçüncü kişinin malı teslim aldığı gün başlar. Ancak
tüketici, sözleşmenin kurulmasından malın teslimine kadar olan süre içinde
de cayma hakkını kullanabilir.
(3) Mal
teslimi ile hizmet ifasının birlikte yapıldığı sözleşmelerde mal teslimine
ilişkin cayma hakkı hükümleri uygulanır.
(4) Cayma
hakkının kullanıldığına dair bildirimin cayma hakkı süresi içinde satıcı
veya sağlayıcıya yazılı olarak veya kalıcı veri saklayıcısı ile yöneltilmiş
olması yeterlidir. Satıcı veya sağlayıcı cayma hakkı konusunda tüketicinin
bilgilendirildiğini ispat etmekle yükümlüdür.
(5) Satıcı
cayma süresi içinde malı tüketiciye teslim etmişse tüketici, malı ancak
olağan bir gözden geçirmenin gerektirdiği ölçüde kullanabilir. Olağan
gözden geçirme malın ilk incelemesini kapsar. Malın mutat olarak
kullanılması durumunda tüketici cayma hakkını kullanamaz.
(6) Cayma
hakkı süresi sona ermeden önce, tüketicinin onayı ile hizmetin ifasına
başlanan hizmet sözleşmelerinde de tüketici cayma hakkını kullanamaz.
(7)
Tüketicinin satıcıyı bulduğu finansal kiralama işlemlerinde cayma hakkı
kullanılamaz.
(8) Kanunda
düzenlenen diğer sözleşmelere ilişkin tüketici lehine olan cayma hakkı
hükümleri saklıdır.
Cayma
hakkının kullanılmasının sonuçları
MADDE 8
– (1) Tüketicinin cayma hakkını kullanması durumunda, satıcı veya
sağlayıcı cayma bildiriminin kendisine ulaştığı tarihten itibaren yedi gün
içinde almış olduğu bedeli ve tüketiciyi borç altına sokan her türlü
belgeyi, tüketiciye hiçbir masraf yüklemeksizin iade etmekle yükümlüdür.
(2) Cayma
hakkını kullanan tüketici, sözleşme konusu malı, cayma hakkını kullandığı
tarihten itibaren yedi gün içinde satıcıya iade etmekle yükümlüdür. Aksi
halde tüketici cayma hakkını kullanmamış sayılır.
(3) Cayma
hakkının kullanılması durumunda tüketici, malın iade masraflarını yüklenmek
zorundadır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Temerrüt, Erken Ödeme ve Kıymetli Evrak
Düzenlenmesi
Tüketicinin
temerrüdü
MADDE 9 – (1)
Taksitle satış sözleşmelerinde tüketicinin taksitleri ödemede temerrüde
düşmesi durumunda, satıcı veya sağlayıcı, kalan borcun tümünün ifasını
talep etme hakkını saklı tutmuşsa bu hak ancak satıcı veya sağlayıcının
bütün edimlerini ifa etmiş olması şartıyla;
a)
Tüketicinin kalan borcun en az onda birini oluşturan ve birbirini izleyen
en az iki taksidi veya
b) Kalan
borcun en az dörtte birini oluşturan bir taksiti ödemede temerrüde düşmesi
halinde
kullanılabilir.
(2) Satıcı
veya sağlayıcının bu hakkı kullanabilmesi için tüketiciye en az otuz gün
süre vererek yazılı olarak muacceliyet uyarısında bulunması zorunludur.
(3) Muaccel
kılınan taksitlerin hesaplanmasında faiz, komisyon ve benzeri masraflar
dikkate alınmaz.
Erken ödeme
MADDE 10 – (1)
Tüketici, borçlandığı toplam miktarı önceden ödeyebileceği gibi vadesi
gelmemiş bir ya da birden çok taksit ödemesinde de bulunabilir. Her iki
durumda da satıcı veya sağlayıcı, faiz veya komisyon aldığı durumlarda
ödenen miktara göre gerekli tüm faiz ve komisyon indirimini yapmakla
yükümlüdür.
Kıymetli
evrak düzenlenmesi
MADDE 11 – (1)
Tüketicinin yapmış olduğu işlemler nedeniyle kıymetli evrak niteliğinde
sadece nama yazılı ve her bir taksit ödemesi için taksit tutarını aşmayacak
ve ayrı ayrı olacak şekilde senet düzenlenir. Bu madde
hükümlerine aykırı olarak düzenlenen senetler tüketici yönünden
geçersizdir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Son Hükümler
Yürürlük
MADDE 12 – (1)
Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 13
– (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Gümrük ve Ticaret Bakanı yürütür.
|