Kapıdan satışlarda cayma belgesinin tüketiciye verildiği hususunda ispat yükü satıcıya aittir.

T.C. YARGITAY 13. HUKUK DAİRESİ E. 2002/3918 K. 2002/5425 T. 13.5.2002

ÖZÜ :Kapıdan satışlarda cayma hakkını açıklayan belgenin kendisine teslim edilip satıcının açık adresinin bildirilmiş olduğunu beyan eden ve tüketici tarafından da imzalanmış olan bir tutanak karşılığında tüketiciye vermekle yükümlüdür. Uyuşmazlık halinde cayma belgesinin tüketiciye verildiğini kanıtlama yükümü satıcıya aittir. Kanıtlanamadığı takdirde, cayma belgesinin tüketiciye verilmediğinin kabulü gerekir.

DAVA ve KARAR : Davacı, davalı firma temsilcisinden kapıdan sözleşme ile düdüklü tencere, kızartma makinası satın aldığını, hediye olarak halı yıkama makinası verileceği vaad edilmesine rağmen verilmediğini, bu nedenle ertesi gün sözleşmeden caydığını belirterek satım bedeli olarak verdiği 130.000.000 TL.lık bononun iptali ile iadesine karar verilmesini istemiştir.

Davalı, davaya cevap vermemiş, duruşmalara da katılmamıştır.

Mahkemece cayma hakkının süresinde kullanıldığının ispat edilemediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir.

4077 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanunun 8. maddesi gereğince kapıdan satışlar, tecrübe ve muayene koşullu satışlardır. Bu tür satışlarda; tüketici, yedi günlük tecrübe ve muayene süresi sonuna kadar malı kabul veya hiçbir gerekçe göstermeden reddetmekte serbesttir. Satıcı, almış olduğu bedeli, kıymetli evrakı ve tüketiciyi bu hukuki işlemden dolayı borç altına sokan her türlü belgeyi, cayma bidiriminin kendisine iadeli taahhütlü mektup ya da noter aracılığı ile ulaşması veya bizzat teslim edilmesi tarihinden itibaren 10 gün içerisinde tüketiciye iade etmekle ve 20 gün içersinde de malı geri almakla, tüketici ise, malı kendisine teslim anındaki durumu ile geri vermekle ve mal kullanılmış ise, bu kullanım dolayısıyla malın ticari değerindeki kaybı tazmin etmekle mal veya hizmetin iadesi imkansızlaşmış veya iade amaca aykırı hale gelmişse tüketici, bu mal veya hizmetten sağladığı fayda kadar bir bedeli satıcıya ödemekle yükümlüdür.

Aynı yasanın 9. maddesi uyarınca kapıdan satışlarda satıcı, hazırladığı sözleşme, fatura veya tesellüm makbuzu ile birlikte en az 12 punto siyah koyu harflerle yazılmış “Tüketicinin hiçbir hukuki ve cezai sorumluluk üstlenmeksizin ve hiçbir gerekçe göstermeksizin 7 gün içersinde malı reddederek alım-satım işleminden cayma hakkının var olduğunu ve cayma ihtarının satıcıya bildirimi tarihinden itibaren on gün içinde tüketicinin vermiş olduğu bedelin, kıymetli evrakın ve tüketiciyi bu hukuki işlemden dolayı borç altına sokan her türlü belgenin satıcı tarafından iade edileceği”ni bildiren bir belgeyi; sahip olduğu hakların kendisine anlatıldığını, cayma hakkını açıklayan belgenin kendisine teslim edilip satıcının açık adresinin bildirilmiş olduğunu beyan eden ve tüketici tarafından da imzalanmış olan bir tutanak karşılığında tüketiciye vermekle yükümlüdür. Uyuşmazlık halinde cayma belgesinin tüketiciye verildiğini kanıtlama yükümü satıcıya aittir. Kanıtlanamadığı takdirde cayma belgesinin tüketiciye verilmediğinin kabulü gerekir.

Davalı, duruşmalara gelmediğinden davayı inkar etmiş sayılmakla beraber, ispat yükü kendisine düşen davalı satıcı tarafından aksi kanıtlanamadığından, cayma belgesinin tüketiciye verilmediğinin kabulü gerekir. Bu durumda da tüketici süreyle bağlı olmaksızın her zaman sözleşmeyi feshedebileceğinden mahkemece davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçeyle davanın reddine karar verilmiş olması usul veya yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.

SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz edilen hükmün temyiz eden davacı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 13.5.2002 gününde oybirliğiyle karar verildi.